Brazilië: meer verdedigend evenwicht

Bijna vier jaar is het geleden dat Brazilië in eigen land een pijnlijke 1-7 nederlaag leed in de halve finale tegen later wereldkampioen Duitsland. Het land heelde z’n wonden en maakt zich nu op voor de grote revanche: straks met de oppergaai gaan lopen in Rusland. We analyseerden de laatste twee oefeninterlands van de Seleção tegen datzelfde Rusland en Duitsland. Coach Tite besteedde duidelijk aandacht aan het nemen van minder risico’s om Het Doemscenario van weleer voorgoed te vergeten.

Opstelling Brazilië tegen Rusland (3-0 zege)

Opstelling Brazilië tegen Duitsland (1-0 zege)

 

In de selectie van de Brazilianen was geen plaats voor Alex Sandro (Juventus) en Danilo (Manchester City). Neymar was de enige basisspeler die niet mee afreisde voor de matchen tegen Rusland & Duitsland. De sterspeler revalideert nog van zijn gebroken voet en hoopt begin juni speelklaar te geraken. De voorlopige selectie:

 

Keepers: Alisson (Roma), Neto (Valencia), Ederson (Manchester City)

 

Verdedigers: Miranda (Inter Milan), Marquinhos, Thiago Silva, Daniel Alves (allen Paris Saint-Germain), Marcelo (Real Madrid), Rodrigo Caio (Sao Paulo), Filipe Luis (Atletico Madrid), Fagner (Corinthians), Pedro Geromel (Gremio)

 

Middenvelders: Casemiro (Real Madrid), Fernandinho (Manchester City), Paulinho (FC Barcelona), Renato Augusto (Beijing Guoan), Philippe Coutinho (FC Barcelona), Willian (Chelsea), Fred (Shakhtar Donetsk), Anderson Talisca (Besiktas)

 

Aanvallers: Gabriel Jesus (Manchester City), Roberto Firmino (Liverpool), Douglas Costa (Juventus), Taison (Shakhtar Donetsk), Willian Jose (Real Sociedad)

 

 1. Balbezit

A) Opbouw

In de wedstrijd tegen Duitsland was een eerste stempel van coach Tite snel zichtbaar. Geen onnodige risico’s nemen om tot een verzorgde opbouw te komen. Duitsland koos voor een agressieve voorwaartse pressing in 4-4-2. Miranda en Silva, de twee centrale verdedigers van de Brazilianen, kozen dan wel voor een lage en brede positie. Ze werden amper ingespeeld. Casemiro kwam een aantal keer explosief tussen de twee spitsen, of in hun rug, aanspeelbaar maar werd enkel aangespeeld bij absolute zekerheid op balbehoud.

Wanneer gedurfd uitvoetballen te moeilijk bleek, koos doelman Alisson snel voor de lange bal richting de drie aanvallers en speculeerde men met de drie agressieve middenvelders Fernandinho, Paulinho en Casemiro op de tweede bal om van daaruit de aanval op te starten.

Rusland zet alles man op man vast bij Braziliaanse doeltrap. Toch poging om kort op te bouwen met balverlies tot gevolg

 

Tegen Rusland werd wel iets meer risico genomen in de opbouw. Al leidde dat bij het hoog storen van de Russen uiteindelijk toch vaak tot een lange bal. Ook opvallend is dat Miranda, als rechtsvoetige linkercentrale verdediger, vaak vrijheid krijgt om nadien vanuit het middenveld druk te krijgen. Iets wat we straks op het WK ongetwijfeld ook terugzien, tenzij Tite alsnog kiest voor het duo Silva-Marquinhos.

 

B) Rol van de backs

Ook opvallend is de rolverdeling van de backs, nu al duidelijk is dat Marcelo een avontuurlijkere rol toebedeeld zal krijgen dan collega D. Alves. De eerste krijgt in balbezit meer de kans om te infiltreren met én zonder bal waar Alves vooral ingeschakeld wordt in de restverdediging en achterin blijft om een snelle balcirculatie te proberen garanderen. Tegen Duitsland was zijn defensieve ingesteldheid ongetwijfeld ook een reactie op de snelheid van linkeraanvaller Sané.

D. Alves als extra spelmaker centraal. Speelt knappe diepe bal op Jesus die alleen voor de keeper mist

Tegen Rusland hadden beiden ook een speciale invulling gezien de 5-4-1 (ruit) formatie van de thuisploeg. Wanneer Alves & Marcelo een hoge startpositie zouden innemen bij balbezit, werden ze meteen onder druk gezet door de wing backs van de Russen als ze de bal toegespeeld kregen. Daardoor veranderde hun rol enigszins. Alves probeerde de druk van de wingback te ontwijken door centraler te spelen bij een flankwissel en daar eigenlijk als extra spelmaker op het middenveld te fungeren terwijl Willian voor breedte zorgde. Dit leverde al snel gevaar op met een gevaarlijk dieptepassje van Alves uit een centrale positie op de lopende Jesus.

 

Marcelo daarentegen krijg een meer aanvallende rol als lopende speler. Enerzijds om overtalsituaties te creëren op de flank in samenwerking met de flankaanvaller. Anderzijds om voor diepgang te zorgen vanuit het centrum en de halfspace tegen de Russische 5-4-1. Onderstaande infiltratie zorgt voor gevaar centraal waarna hij de dieplopende Paulinho inspeelt die wordt onderuit gelopen, penalty en 0-2.

Centrale infiltratie zonder bal van Marcelo die de bal krijgt en doorspeelt op Paulinho. Hij wordt neergehaald, penalty!

 

 

 

C) Beweging op het middenveld

De aanspeelbaarheid bij de centrale middenvelders is op z’n zachtst gezegd nog voor verbetering vatbaar. Vooral tegen Duitsland was dit zichtbaar met het trio Casemiro, Fernandinho en Paulinho. Enkel die laatste zorgt eigenlijk regelmatig voor aanspeelbaarheid tussen de linies, wanneer die dan eens lager de bal komt opvragen loopt de positionele structuur volledig in de soep aangezien zowel Fernandinho als Casemiro een lagere rol gewoon zijn.

De drie middenvelders (gele cirkels) allen te laag en niemand aanspeelbaar tussen de linies (rode rechthoek) waardoor progressieve balcirculatie wordt bemoeilijkt

 

Naarmate de wedstrijd vorderde, en Brazilië meer de bal krijg, probeerde Fernandinho wel af en toe hoger te spelen als tweede offensieve middenvelder. Regelmatig liepen hij en Paulinho echter de halfspaces volledig dicht waardoor de flankaanvallers amper bewegingsvrijheid hadden tussen de linies. Daardoor volgde er te vaak een lange bal op de flankaanvallers die breed in het duel stonden om dan met de middenvelder het gevecht om de tweede bal aan te gaan. Een hechte wisselwerking tussen de flankaanvaller en de middenvelder viel tot op heden dus nog niet te bespeuren.

Drie middenvelders kort bij elkaar, Paulinho loopt halfspace dicht waardoor Willian niet tussen linies aanspeelbaar kan komen. Gevolg: lange bal

 

Samenwerking tussen Paulinho & Jesus. Paulinho laat bal door de benen lopen op Jesus die tussen linies komt en doorspeelt in rug van defensie op lopende Paulinho

Het moet wel gezegd dat Paulinho waarschijnlijk wel dé belangrijke schakel is in het voorlopig beperkte aanvalsplan van de Brazilianen. Als infiltreur zorgt hij met slimme loopacties in de rug van de verdediging van de tegenstander wel voor gevaar. Zie eerder vermeld al zijn loopactie die leidde tot de 0-2 tegen Rusland. Ook eerder in de match had hij een goede samenwerking met diepe spits Jesus die vaak aanspeelbaar trachtte te komen tussen de linies met een dieplopende beweging van Paulinho als gevolg. Net als bij FC Barcelona lijkt hij dus de wat vreemde eend in de bijt te zijn, maar dat is hij zeker niet!


2. Balverlies

A) Pressing

In balverlies probeert Brazilië een hoog blok te zetten zonder daarbij echt agressief druk te zetten. Tegen Duitsland bijvoorbeeld zette het een compacte 4-3-3 neer hoog op het terrein maar liet het de centrale verdedigers van de Duitsers relatief ongemoeid. Daarbij stond compactheid en het verdedigen van het centrum centraal en werd vooral geprobeerd om ballen tussendoor te intercepteren om van daaruit zelf snel gevaar te creëren in de omschakeling.

Je ziet de centrale positie van de flankaanvallers en de spits, met kort daarachter de twee aanvallende middenvelders (Fernandinho & Paulinho) en daarachter Casemiro. Doel is om de gevaarlijkste centrale passlijnen af te schermen en te anticiperen op de centrale passes van der Mannschaft. Wanneer de bal dan toch tussen de linies zou gespeeld worden, zorgden alle drie de aanvallers voor een intense negatieve pressing waardoor er erg weinig tijd en ruimte was voor de middenvelders in de as van het veld.

Vanuit 4-1-2-3 zetten Brazilianen centrum volledig dicht met als doel centrale passes te onderscheppen

 

 

Opvallend daarbij was het hoge aantal balrecuperaties door linkeraanvaller Coutinho (9 stuks!) vanuit de interceptie of de negatieve pressing, een speelstijl die dicht aanleunde bij zijn tijd in Liverpool onder Klopp in de 4-3-2-1 daar.

Als bal toch tussen linies kan gespeeld worden, agressieve negatieve pressing hier met balrecuperatie van Coutinho tot gevolg. Amper tijd tussen linies voor de Duitsers

Willian gaat lager en Paulinho presst op Kroos in linkerhalfspace


Die defensieve structuur probeerden de Duitsers uit verband te spelen door met Kroos vaak uit te zakken in de linkerhalfspace om zoals gewoonlijk van daaruit zijn geliefkoosde voorwaartse passes te spelen. Dit verhinderden de Brazilianen echter goed: Willian ging dan lager spelen om de passlijn op de naar binnenkomende Sané af te zetten, terwijl de energieke Paulinho hoger druk ging zetten op Kroos. De Duitse spelmaker kon daardoor slechts 29 voorwaartse passes geven die aankwamen, meestal een relatief ongevaarlijke pass op de back. Ter info: in zijn laatste competitiematch met Real Madrid tegen Girona kon hij nog 49 voorwaartse passes geven die effectief aankwamen op hun bestemming.

B) Ruimte in de rug

Naarmate de wedstrijd vorderde, trachtten de Duitsers vaker de vrije ruimte te vinden bij de backs via een halfhoge bal. Deze moeilijke pass en de positiekeuze van de Brazilianen zorgde echter vaak voor balverlies. Op rechts anticipeerde Paulinho meestal erg goed op de halflange pass waardoor Plattenhardt amper tijd kreeg aan de bal. Op de andere kant verdedigde Marcelo echter hoog door op Kimmich die in balbezit kwam. De Brazilianen kwamen in die situaties wel man op man achterin maar de Duitsers gebruikten deze ruimte onvoldoende vaak. Had de keuze als Duitse diepe spits op Werner gevallen in plaats van op Gomez, had de thuisploeg ongetwijfeld veel meer gevaar kunnen stichten met diens fameuze snelheid.

Ook in gewone spelsituaties bleek de ruimte in de rug van Marcelo echter de geliefkoosde plek te zijn om gevaar te creëren tegen de minder snelle Miranda. Iets waar de Brazilianen tegen de andere toplanden wel eens problemen mee kunnen krijgen.

 

3. Omschakeling naar balbezit

Het moge duidelijk zijn dat de defensieve structuur bij de Brazilianen al verder lijkt te staan dan in het verleden. Zelfs diepe spits Jesus moest tegen Rusland en vooral Duitsland zorgen voor voldoende negatieve pressing op de verdedigende middenvelder van de tegenstander waardoor hij op bepaalde momenten dus erg laag stond. Dat zorgt tegelijk voor het ‘omschakelingsmsyterie’ van de Brazilianen.

Lage positie van alle Braziliaanse spelers

Alle Brazilianen laag terug, ze kunnen echter snel Costa aanspelen na balrecuperatie. De 4 Russen achter de bal zetten geen druk

D. Costa kan ontsnappen op snelheid door gebrek aan druk en kan Willian aanspelen die Paulinho bedient

Vanwege hun positionele structuur is het namelijk moeilijk tot goede counters te komen, aangezien iedereen erg laag staat. Doch door de indrukwekkende snelheid van de aanvallers Jesus, Willian, Costa zijn de Seleçao soms erg gevaarlijk. Tegenstanders die hun restverdediging goed op orde hebben en vooruit durven verdedigen na balverlies (zogenaamde gegenpressing), zouden echter het gevaar moeten kunnen in de hand houden. Het komt er op aan de eerste twee kortere passes van de Brazilianen te onderscheppen alvorens ze in de diepte kunnen duiken met snel lopende mensen.

 

4. De korte corner

In een omgeving waar de ruimtes steeds kleiner worden en details wedstrijdbepalend zijn, winnen spelhervattingen uiteraard aan meer belang. Opvallend daarbij is het feit dat Brazilië tweemaal scoorde na een korte hoekschop via een combinatie Coutinho/Willian/Costa, met Miranda en Paulinho als uiteindelijke doelpuntenmakers.

In balverlies lijkt het echter minder bezorgd om die korte hoekschop. Ondanks de keuze om alle elf de spelers terug te trekken rond de eigen zestienmeter, laat het tegenstanders voortdurend de korte corner nemen. Afwachten welk team daar als eerste gebruik van maakt…

corner

Alle Brazilianen terug in de eigen zestienmeter. Slechts 1 speler die korte corner probeert te voorkomen

 

Het moge duidelijk zijn dat de Brazilianen aan individuele kwaliteit geen gebrek hebben om straks mee te vechten voor de eindzege. Ederson, Marquinhos, Firmino, Fred, Alex Sandro, Fernandinho,… het zijn maar enkelen van de namen die geen zekerheid zijn in de basiself. Doch die individuele kwaliteit hadden de Brazilianen vier jaar terug in eigen land ook. Het zal zaak zijn voor bondscoach Tite om de komende maanden te werken aan een evenwicht tussen de defensieve structuur (die duidelijke progressie vertoont) en het aanvallend vermogen om toch dominant te zijn!

 

Meer buitenlands voetbal

Belgisch voetbal

Advertentie

Red Bullrevolutie

Met Leipzig en Salzburg vaardigt het Red-Bullconsortium straks twee teams af in de kwartfinale van de Europa League. Los van hun clubgeschiedenis zijn beide teams innovatief in hun speelstijl die op zijn minst attractief en erg passioneel genoemd kan worden. Drie kenmerken van ‘De Nieuwe School Voetbal’.

RB Leipzig wordt in Duitsland gezien als sant in eigen land, ‘een kunstmatig team tussen de talrijke Traditionsverein.’ Het spreekt voor zich dat de centen van Red-Bull eigenaar Dietrich Mateschitz belangrijk waren in de steile opgang van 5e klasse naar de Bundesliga op amper 7 jaar tijd. Dat Leipzig intussen wel meer doet dan een team bij elkaar kopen, bewijzen onderstaande cijfers. Het gaf dit seizoen goed 60 miljoen aan transfers uit en incasseerde 24 miljoen op dezelfde manier, een verlies van zo’n 36 miljoen euro. Daarmee staat het wereldwijd echter pas op de 25ste plaats en gaf het minder uit dan bijvoorbeeld Brighton & Hove Albion, Watford, Schalke 04 en zelfs Stade Rennes. De zusterclub uit Salzburg haalde overigens een winst op van zo’n 15 miljoen euro via transfers dit seizoen.

 

Transferinkomsten

Transferinkomsten & -uitgaven dit seizoen, ©transfermarkt.de

Verjongingskuur

Naast de transferuitgaven die dus zeker niet de pan uitswingen, tonen beide Red Bullteams zich bovendien grote voorstander van de jeugd. Met een gemiddelde leeftijd van amper 23,5 jaar heeft RB Leipzig het jongste team uit de Bundesliga, RB Salzburg doet bijna even goed met een gemiddelde leeftijd van 24,3 jaar. Erg gedurfd, zeker als je weet dat dit de gemiddelde leeftijd is in de grootste Europese competities:

  1. Serie A                   27,22 jaar
  2. Premier League     27,08 jaar
  3. La Liga                  26,86 jaar
  4. Ligue 1                   26,05 jaar
  5. Bundesliga             25,72 jaar

Dat men in de jeugd gelooft, tonen ook de uitgaven van RB Leipzig al aan. Het investeerde liefst 35 miljoen euro in de jeugdacademie, een groot deel daarvan voor een state-of-the-art jeugdcomplex om de talenten van morgen klaar te stomen voor het eerste elftal. Bovendien koopt RB Leipzig geen nieuwe spelers die ouder zijn dan 24 jaar.

Red Bull Salzburg verraste vorig jaar dan weer vriend en vijand door de UEFA Youth League te winnen met de U19. Op weg naar de finale versloeg het onder meer Manchester City, PSG, Atlético Madrid en FC Barcelona om uiteindelijk ook Benfica te kloppen in de eindfase. Dit jaar behaalde het de achtste finale waarin het nipt onderuit ging tegen de gerenommeerde opleiding van FC Porto. Het is het resultaat van jarenlang werk waarbij de speelwijze van het eerste elftal er al van jongs af aan wordt ingepompt.

De man achter de voetbalfilosofie van de Red Bullteams is Ralf Rangnick, voormalig coach bij onder meer Stuttgart, Schalke 04 en Hoffenheim. Hij was drie jaar lang sportief directeur bij Salzburg alvorens dezelfde functie aan te nemen bij Leipzig. Onder zijn leiding, en uiteraard die van de respectievelijke coaches, hebben beide teams een aantal opmerkelijke innovatieve gelijkenissen.


1.  Verdwijnen van de voorzet

Talrijke onderzoeken en statistieken toonden intussen al aan dat de voorzet de minst effectieve strategie is om vandaag een doelpunt te maken. De cijfers variëren van onderzoek tot onderzoek maar in de Premier League en de Bundesliga zouden gemiddeld 70-90 voorzetten nodig zijn om tot een goal te komen. Het leidt ertoe dat meer coaches de voorzet niet meer als belangrijkste wapen gebruiken, zo ook RB Leipzig & RB Salzburg.

In de returns van de Europa League 1/8e finale viel dat al enorm op, beide teams trapten zo goed als geen voorzetten. Leipzig deed 8x een poging tot voorzet en Salzburg 9x, niet toevallig het minst van de zestien overgebleven teams. Bilbao (28x), AC Milan (26x) en Zenit (21x) gooiden de bal een veelvoud van dat aantal keren in de zestienmeter maar werden niettemin alle drie uitgeschakeld.

Ook in de reguliere competitie wordt de voorzet slechts als plan B of als schijnmanoeuvre gebruikt. Leipzig (gemiddeld 14,26/match) en Salzburg (14,31/match) blijven steeds duidelijk onder het gemiddelde van voorzetten per wedstrijd ondanks hun dominantie in de competitie wat automatisch meer kans geeft op tegenstanders die zich ingraven voor de eigen zestienmeter.

Overzicht gemiddeld aantal voorzetten/wedstrijd (+ team dat meest gebruik maakt van voorzet)

  1. Serie A                       18,49   (Inter: 23,4)
  2. Premier League         17,52   (Tottenham: 18,9)
  3. Eredivisie                  17,48   (Vitesse: 20,4)
  4. Jupiler Pro League     16,87   (Zulte Waregem: 22,4)
  5. La Liga                      15,77   (Real Madrid: 24,6)
  6. Ligue 1                       15,61   (Caen: 18,4)
  7. Bundesliga                15,38   (Bayern München: 20,91)

Dat het gebruik van voorzetten is uitgestorven, klopt uiteraard ook niet. Real Madrid slaagde erin de Champions League te winnen mede dankzij een uitstekend positiespel die tot gerichte voorzetten leidde met explosieve loopacties voor doel. Zo scoorde het bijvoorbeeld vier keer met een teruggetrokken voorzet tegen Juventus in de gewonnen Champions League finale vorig seizoen.


2.  Agressieve pressing in plaats van afwachtendheid

Een tweede belangrijk element in de speelwijze van de Red Bullteams is de constante hoge pressing die ze uitvoeren. Beide elftallen staan voor voetbal aan een hoge intensiteit waarbij het zo snel mogelijk aan de goal van de tegenstander wil staan door middel van hoge balrecuperaties. RB Salzburg doet dat dit seizoen vaak vanuit een 4-4-2 ruit formatie, zie hieronder een aantal beelden uit de eerste helft tegen BVB Dortmund van afgelopen donderdag.

Opvallend daarbij is dat het de doelman van de tegenstander in eerste instantie met rust laat en de pressing start van zodra hij de bal heeft ingespeeld. Meestal wordt al meteen drukgezet door één van beide spitsen op de centrale verdediger die naar buiten wordt geleid. Van daaruit gaat de bal vaak naar een back die dan meteen onder hoge druk komt te staan van de buitenste middenvelder uit de ruit.

Wanneer de tegenstander start met minder risico te nemen, geeft Salzburg hen iets meer ruimte en zet het druk van uit een medium blok rond de middencirkel. Opvallend is de overbevolking in de as van het veld waardoor combineren door het centrum erg moeilijk is. Bovendien ontstaat er een concentratie aan spelers aan de buitenkant van zodra de tegenstander de bal naar de flank speelt. Het stelt RB Salzburg in staat makkelijk druk te zetten met de nodige rugdekking tegen een vaak panikerende tegenstander.

 

 

RB Leipzig gaat op zijn beurt meestal uit van een 4-4-2/4-2-4 opstelling, al kiest het ook soms voor een 4-3-3 met een aanvallende driehoek op het middenveld. Ook zie gaan uit van een goed uitgekiende pressing, bekijk hier een interessante analyse op Youtube!

 

3.  Aanvallen door het centrum

In balbezit probeert RB Salzburg door het centrum overtalsituaties te creëren met de vier middenvelders en de twee aanvallers. Via snelle, korte combinaties tracht het zo snel tot diepte te komen. De flanken worden eigenlijk enkel gebruikt door de backs die de ruimte bestrijken van zodra de ploeg de bal langdurig vasthoudt of bij een snelle tegenaanval.

Een belangrijk voordeel hiervan is dat Salzburg steeds voldoende mensen rond de bal heeft wanneer het die zou verliezen. Alle spelers rond de bal reageren enorm snel om balverlies en zetten meteen agressief druk op de bal, de zogenaamde counterpressing in zijn puurste vorm. De ruitformatie en de werkkracht van de spitsen, die steeds negatieve pressing geven, zorgt meteen voor een verstikkend gevoel voor de speler aan de bal. Wanneer er toch gevaar dreigt, wordt vaak de overtreding begaan, vooral door de spitsen. Opvallend is dat het gros van de fouten door de spitsen wordt gemaakt (spits Hee-Chan maakte er liefst 8 tegen Dortmund) en dat de spelers in het laagste 1/3e van het veld amper overtredingen maken. Het zorgt ervoor dat de spelers van de tegenstander die de bal centraal veroverden enkel wat rust kunnen vinden op de flank. En laat de voorzet nu net het minst effectieve wapen zijn om te scoren…

Beelden eigendom van ©SkyCalcio, bekomen via WyScout. Persoonlijk bewerkt.

KAA Gent – Club Brugge (2-0): thuisploeg domineert met lage backs

Antwerp en KV Oostende zochten de voorbije weken naar kleine barstjes in het pantser van autoritair leider Club Brugge. Aartsrivaal KAA Gent, 21 op 21 in eigen huis, ging dezelfde weg op en probeerde de bezoekers op een agressieve manier in het defensief te dwingen. Een hoogstaande partij werd het zeker niet, een verdiende winnaar kreeg ze wel.

tactiek

Startopstellingen van KAA Gent (4-3-3) & Club Brugge (5-3-2)

Gent-coach Yves Vanderhaeghe miste met Mitrovic, Neto, Esiti en Simon een aantal belangrijke figuren. Veel wijzigde dat niet aan het spelconcept een 4-3-3 met volgende elf namen aan de aftrap: Kalinic, Foket, Gigot, Bronn, Asare, Verstraete, Andrijasevic, Kubo, Kalu, Yaremchuk en Sylla.

Ivan Leko hield op zijn beurt opnieuw Nakamba op de bank, Vossen kreeg verrassend genoeg de voorkeur op Diaby. Poulain en Decarli waren geblesseerd. Ook hier de vanzelfsprekende 3-5-2/5-3-2 met Gabulov, Vanlerberghe, Mechele, Denswil, Clasie, Vormer, Vanaken, Limbombe, Tomecak, Vossen en Wesley.

Club startte het best aan de match vooral dankzij een aarzelende Kalinic in Gents balbezit, lang duurde de druk echter niet. De thuisploeg nam over en het echte gezicht van de wedstrijd werd snel duidelijk.

Gent ontwijkt Brugse pressing
De belangrijkste keuze van Vanderhaeghe was die om Asare en Foket als ‘lage backs’ te gebruiken. Beiden kregen duidelijk de opdracht om in balbezit breed en laag te blijven om zo voldoende tijd te krijgen aan de bal waardoor het moeilijk werd voor Club om snel hoog druk te zetten. Meer nog, het leek ook een duidelijk onderdeel van het gameplan om in balbezit eerst rustig richting de linkerkant op te bouwen om daar de bezoekers in de pressing te lokken om dan heel snel van flank te wisselen en de aanval op te bouwen via de rechterkant.

Doelman Kalinic en de beide Gentse centrale verdedigers speelden de bal zo snel mogelijk in de richting van Asare. Die stond uiteraard altijd moederziel alleen vanwege het 5-3-2 spelsysteem van Club. Wanneer de linksback laag de bal krijgt, ontstaat er ook altijd wat twijfel wie er effectief moet druk zetten op de bal: in het geval van Club was dit meestal de rechterspits (die net druk had gezet op een centrale verdediger: Wesley of Vossen) of Vormer als rechtercentrale middenvelder (die van een eind verder moest komen om deze druk te ontwikkelen). Daardoor kreeg Asare (de meest technische van de Gentse backs) voldoende tijd en ruimte om iemand uit te kiezen om in te spelen. Aangezien de Gentse middenvelders uiteraard de bal niet mochten krijgen, was het bovendien de taak van de Brugse spitsen om relatief laag te spelen en de passlijnen naar Andrijasevic en Verstraete af te zetten. Dat impliceert uiteraard dat de centrale verdedigers op hun beurt opnieuw vrijkomen en alle tijd krijgen om de bal terug van speelkant te wisselen.

flankwissel

Gent leidt de opbouw eerst naar de linkerkant bij Asare. Vormer (zwart) komt drukzetten vanuit het middenveld maar is relatief lang onderweg vanwege de afstand. Ondertussen zorgen de Brugse spitsen (blauw) dat de Gentse middenvelders de bal niet kunnen krijgen. De centrale verdedigers zijn volledig vrij en kunnen zonder druk de bal van kant wisselen om een 1v1 of 2v1 op rechts te creëren bij Kalu en/of Foket (rood)

En daar, op die rechterkant, wilde Gent het aanvallend duidelijk proberen forceren. Enerzijds met de vinninge Kalu in 1v1 situaties tegen Limbombe (van nature geen verdediger). Of het probeerde indien mogelijk met de steun van de lopende Foket een 2v1 situatie uit te spelen. Wanneer het dan tot een voorzet zou komen, hadden de Buffalo’s bovendien Yaremchuk (op papier de linkeraanvaller) mee in de box, eigenlijk meer een tweede spits. Hierdoor kon Club Brugge én de gewenste pressing niet ontwikkelen én kon het de Gentenaars hun plan om aan te vallen over rechts eigenlijk niet verhinderen. Na een twintigtal minuten probeerde Club tijdens die talrijke flankwissels al meer druk te ontwikkelen door Limbombe hoger te posteren waardoor er inderdaad sneller druk kwam op Foket. Dit zorgde er echter voor dat Denswil een (echte) linksachter werd en vaak tegen Kalu uitkwam in 1 tegen 1 situaties.

En die was wel degelijk een dreiging in de 1v1 situaties (zijn dribbelrapport: 10/13. Werd ook 5x foutief afgestopt) maar zijn laatste pass in de diepte of zijn voorzet was te vaak beneden alle peil. Meer vanuit de combinatie kregen de Gentenaars rond het halfuur een kans via een afstandsschot van Yaremchuk: opbouw op links en de snelle flankwissel naar rechts, om dan via Kubo opnieuw bij ‘finisher’ Yaremchuk uit te komen. Het plan werkte deels maar heel grote kansen bleven uit.

Lange ballen Club Brugge leveren niks op
De andere mogelijkheden die Gent creëerde, ontstonden er voornamelijk dankzij hun erg scherpe omschakelingen. Wanneer het de bal verloor, was het erg gretig om meteen vooruit druk te zetten op de balbezitter van blauw-zwart. Deze leden enorm veel balverlies, vooral Vormer scoorde hierin opvallend matig met een passzuiverheid van slechts 79%, waardoor Gent zeker in de eerste helft constant de bal had en in de omschakeling snel diep kon spelen, vooral via Sylla die de kansen miste.

Gent zette Club niet enkel in de omschakeling onder druk. Ook in meer georganiseerde situaties zoals de doeltrap, koos de thuisploeg voor hoge pressing waarbij het overal vaak man op man durfde te spelen. Wegens, de niet zo secure voeten van, Gabulov werd steeds voor een lange bal gekozen in de eerste of tweede fase richting de twee spitsen Wesley-Vossen. Dat duo stond eigenlijk erg vaak 2v2 tegen Gigot-Bronn omdat Asare en Foket de Brugse flanken Tomecak en Limbombe in eerste instantie in de gaten hielden. Toch slaagde Club er via deze weg nooit in paniek te zaaien, vooral vanwege de gebrekkige snelheid en balvastheid van Vossen. Hij verloor 8 kopduels & won er slechts 4 en slaagde er ook amper in de bal gewoon bij te houden waardoor Gent de bal steeds terug cadeau kreeg.

lange bal

Gent zet de Brugse opbouw vast en speelt overal man op man voorin. Onderaan staat ook Asare (geel) die anticipeert op een lange bal naar Tomecak. Gabulov moet lang spelen naar de spitsen.

 

 

lange bal

Achterin durft Gent vaak 2v2 spelen tegen Wesley-Vossen, Bronn-Gigot winnen toch het merendeel van de duels. Hier geeft Foket wel wat meer steun aan het centrale duo en blijft Verstraete voor de verdediging. Toch kan één deviatie in de diepte op een snelle man erg gevaarlijk worden.

Omdat Club Brugge te weinig balvast was én het geen hoge druk kon ontwikkelen, moest het vooral de feiten ondergaan. Wat er uiteraard ook voor zorgde dat de vloeiende aanvalsgolven met de uitstekende combinatie tussen centrumspel (van Vanaken, Vormer en de twee spitsen) en het gebruik van de twee aanvallende backs op de flanken er nooit echt kon uitkomen. Die laatstes moesten namelijk steeds enorme afstanden afleggen en eens ze dan toch in een gevaarlijke positie kwamen, was er steeds dubbele dekking door de flankverdediger en flankaanvaller van Gent. Gevolg: op één afstandsschot na, geen dreiging. 0-0 ruststand.

Plan B Leko
Verrassend genoeg was het begin van de tweede helft een kopie van de eerste periode. Geen duidelijk zichtbare wijzigingen waardoor het wedstrijdbeeld uiteraard niet veranderde: Gent had het meeste van de bal met af en toe een kleine kans in een match die vooral bol stond van foute keuzes en verdedigers die de aanvallers de baas waren. In zo’n matchen zijn spelhervattingen vaak van cruciaal belang, ook nu. De zoveelste corner van Kalu die eindeljik kwalitatief was, leverde meteen de 1-0 op voor Gent.

Kort daarvoor haalde Leko nog Wesley, en niet Vossen, naar de kant om met Diaby voor meer snelheid te zorgen. De balvastheid voorin was nu echter compleet verloren het duo Bronn-Gigot won achterin zo goed als alle duels met voor hen ook Verstraete die liefst 9x de bal recupereerde. Rond de 75e minuut gooide Leko de boel om door Vanlerberghe naar de kant te halen en met Dennis nog een spits in te brengen: een 4-4-2 in ruit met Dennis & Diaby voorin, en Vossen achter hen op 10. Snel diep spelen door het centrum leek de boodschap maar tijd om te renderen, kreeg de wissel niet. Binnen de minuut ging opnieuw Denswil in de fout: penalty en 2-0 voor de thuisploeg. Verder dan wat scrimmages en spelhervattingen kwam de leider niet meer. Een verdiende zege voor KAA Gent.

Opvallend was het duidelijke gameplan van Vanderhaeghe om de bal in de ploeg te houden en via de rechterflank aan te vallen. Tegelijk was het de ideale manier om de pressing van Club Brugge te ontwijken en zo niet te veel gevaarlijk balverlies te lijden voor eigen doel. Dat lukte met 53% balbezit voor Gent en 61 gewonnen duels tegenover slechts 43 van blauw-zwart. Club liet zich dus wel erg makkelijk naar de slachtbank leiden en moet terug op zoek naar zijn beste vorm voor de start van PO I.

Meer Belgisch voetbal

Club Brugge – Anderlecht (5-0): Club grijpt momenten in 1e helft

Liefst 10 punten scheidden Club Brugge en regerend kampioen Anderlecht na amper 18 speeldagen. Vijf voor twaalf gezien de huidige competitieformule, paars-wit kon zich geen nieuwe nederlaag permitteren op het veld van de aartsrivaal.

tactiek

Startopstelling Club Brugge (3-5-2) en Anderlecht (4-3-2-1)

Club-coach Ivan Leko had uiteraard geen reden om zijn veldbezetting te wijzigen. De 3-4-3 van de seizoensstart werkte hij bij tot een erg dynamische 3-5-2 waarin nu ook Vanaken zich als een vis in het water voelt. De elf namen bij de thuisploeg: Butelle, Mechele, Denswil, Poulain, Cools, Limbombe, Nakamba, Vanaken, Vormer, Wesley en Diaby.

Hein Vanhaezebrouck moest het zonder de geschorste Teodorczyk en Deschacht doen. Najar is al lange tijd out, Onyekuru en Sels startten verrassend genoeg op de bank. Boeckx, Spajic, Kara, Obradovic, Appiah, Dendoncker, Kums, Trebel, Hanni, Gerkens en Beric vormden de basiself.

Anderlecht koos voor een strategie zonder echte flankaanvallers in een 4-3-2-1 opstelling. Daarin was Dendoncker de meest centrale middenvelder met (schuin) naast hem Trebel en Kums. Gerkens en Hanni speelden in een meer centrale rol, in steun van diepe spits Beric.

Deze keuze had zowel in balbezit als balverlies uiteraard een aantal duidelijke doelen, het ene werd al succesvoller uitgevoerd dan het andere.

 

Waakhond Trebel
Wanneer Club Brugge in balbezit kwam probeerde Anderlecht in de beginfase om hoog druk te zetten. In die hoge pressing vormde het echter meer een soort 4-4-2 opstelling in ruit om Club het voetballen te beletten. Centrale spits Beric zorgde voor druk op Mechele, wanneer die de bal doorspeelde naar Poulain op rechts zette Hanni druk. Gerkens nam in die situatie positie centraal op het middenveld waar hij Nakamba moest opvangen. Dit lukte in de openingsfase een aantal keer goed, Club had weinig opties voor de bal. Achteruit spelen was gezien de dramatische staat van het terrein pas de laatste optie, de meeste terugspeelballen moest Butelle dan ook gewoon gericht naar voor proberen trappen.

hoge pressing

Hanni (geel links) duwt door op Poulian, terwijl Gerkens (geel rechts) Nakamba opvangt. Beric (zwart) houdt Mechele in de gaten. Obradovic (rood) drukt door op Cools wanneer mogelijk


Lager in de blokvorming was de keuze voor 4-3-2-1 ongetwijfeld ook één om Clubkapitein Vormer te neutraliseren. De Nederlander zijn infiltraties op de rechterkant, in samenwerking met Cools & Diaby/Wesley, zorgden al voor een pak assists waardoor Vanhaezebrouck besliste om Trebel tot Vormers waakhond te benoemen. Dat lukte de eerste veertig minuten relatief goed met een erg scherpe Trebel die vooral in balverlies van grote waarde was en de infiltraties van Vormer goed opving. Tot hij Vormer in minuut 44 voor het eerst echt moest lossen: een professioneel trekfoutje bracht de assistkoning van de Pro League niet van de wijs, een knappe voorzet voor Diaby die binnenknikt. 1-0. Behalve deze beslissende fase slaagde Trebel wel relatief goed in zijn opzet: Vormer haalde slechts 28 baltoetsen, zijn collega-middenvelders hadden er een pak meer. Vanaken 71, Nakamba 60.

 

Intelligente Vanaken
Kums kreeg een iets, zij het beperktere, aanvallende rol. Hij speelde ietwat hoger op het veld. Indien voldoende laag moest hij Vanaken zijn infiltraties opvangen wat uiteraard niet de beste rol is van Kums. Eens de wedstrijd vorderde speelde hij dan ook iets hoger en ving hij vaker Limbombe breed op terwijl Dendoncker zich over Vanaken moest ontfermen. De eerste mogelijkheden voor de openingsgoal werden bijna stuk voor stuk over de linkerflank gecreëerd. Vanaken koos vaak erg intelligent positie in de halfspace of zelfs helemaal breed waardoor Dendoncker een relatief grote afstand moest afleggen om daar de dekking te verzorgen. Wanneer rechtsback Appiah zonder steun het duel aanging werd hij verschillende keren erg makkelijk uitgespeeld door Vanaken en de opstomende Limbombe.

Omdat de twee motoren van Club (Vanaken & Vormer) vooral aan banden moesten gelegd worden door het Anderlechtmiddenveld konden backs Obradovic en Appiah vaker vooruit gaan doordekken op Limbombe en Cools. Vooral op de linkerflank werd dit (vaak juist) uitgevoerd met de Obradovic die op het juiste moment ging vooruit verdedigen, hij werd uiteraard goed gesteund door Trebel die Vormer zo goed als mogelijk probeerde uit te schakelen. Op links benutte Vanaken echter elke centimeter ruimte die hij kreeg uitstekend in samenwerking met Limbombe of Wesley die zich aanbood met Kara in zijn rug. In de tweede helft vond Vanaken de ruimte vaak iets lager op het veld om van daaruit te domineren.

Wesley bood zich net als Diaby echter vaak uitstekend in de diepte aan, in de rug van de backs als die doordekten. Zie het maar als reactie op het defensieve plan van de bezoekers. Het luidde ook de 2-0 in met een diepe bal van Vanaken op Diaby, al bezorgde Boeckx daar vooral zijn eigen team een uppercut die het niet meer te boven zou komen. Diaby trapte voor Club ook de meeste (pogingen tot) voorzetten, 6 stuks.

diepe bal

Obradovic (rood) duwt door op Cools die de bal breed krijgt. Trebel (geel) heeft vooral oog voor zijn tegenstander Vormer en Diaby (blauw) maakt daarvan gebruik om gevaarlijk in de rug van Obradovic te duiken


Hoge pressing Club Brugge

Ondanks de 2-0 achterstand deed Anderlecht het nu ook niet zo slecht in de eerste helft. Op Vanaken, en één beslissende infiltratie van Vormer, na hield het blauw-zwart relatief goed in bedwang. Zelf bracht het aan de bal echter onvoldoende.

Club Brugge zorgde uiteraard vanaf minuut 1 voor hoge druk (“Push push”, riep Leko constant) in een kolkend stadion dat een thuisreputatie te verdedigen had, Kara en Spajic verspeelden in de beginfase dan ook vaak de bal na onnodige technische fouten. Ook Boeckx kon in de opbouw geen kant uit want zowel zijn centrale verdedigers, Dendoncker en de backs werden man op man gedekt door Club. Een lange bal was de enige oplossing: balverlies het gevolg gezien de ongelijke strijd qua duelkracht voorin.

Anderlecht herstelde zich echter. Door de relatief lage positie van de drie centrale middenvelders hield het in de eerste helft dan ook vaak de bal in de ploeg, het had nu eenmaal een overtal op het middenveld al werd die man-meersituatie wel vaak te laag op het veld gecreëerd. Zeker als ook Hanni en Gerkens de bal tussen de linies of lager kwamen opvragen. Anderlecht probeerde ook geregeld met Kums iets breder een overtal te creëeren.

pressing

Anderlecht creëert overtal op het middenveld door Kums, Dendoncker en Trebel (geel) relatief laag te houden. Kums kan breed vrij komen door de hoge positie van Appiah (rood) en Nakamba twijfelt om door te dekken. Als hij dat doet, geeft hij ruimte aan Gerkens & Hanni om af te haken


Geen breedte in paars-witte aanval

Het zorgde wel voor balbezit bij de bezoekers maar de aanval stokte eens Anderlecht echt dreigend probeerde te worden. Een gebrek aan snelheid, kracht en een slecht gebruik van de breedte van het terrein in de aanval waren daar de belangrijkste oorzaken van. Het plan had wat weg van de manier waarop Liverpool de 4-3-2-1 invult al was de uitvoering bij paars-wit uiteraard een heel stuk minder. Vooral het beperkt atletisch vermogen (snelheid en duelkracht) van Hanni en Gerkens en technische onzuiverheden op een slecht veld staken stokken in de wielen. Toch mag gezien de situatie ook de vraag gesteld worden of Onyekuru niet gewoon in de basis thuishoorde. Op de snelgenomen vrije trap van Trebel en een tweetal counters na, creëerde Anderlecht eigenlijk geen kans. Al had de match er uiteraard anders uitgezien indien de efficiëntie hier hoger lag.

Club reageerde op het Anderlechtmiddenveld door met vooral Wesley vaak iets lager in te zakken op Dendoncker om zo het ondertal ongedaan te maken. Limbombe en Cools mochten hoger druk gaan zetten en hun positie verlaten omdat Anderlecht toch zonder echte buitenspelers speelde. De druk vooruit en de vele gewonnen duels achterin hielpen Club aan een onoverwinnelijkheidsgevoel dat het niet meer zou afstaan. De eerste ‘ontsnapping’ van Vormer bij Trebel zorgde voor de 1-0, de flater van Boeckx voor een opdoffer kort voor rust.

pressing

Wesley (zwart) herstelt het evenwicht door in te zakken op Dendoncker en hem niet te laten draaien. Diaby kan meteen doordrukken op Spajic. Vanaken en Vormer kunnen dichtbij Kums & Trebel blijven, terwijl Nakamba de controle houdt voor de verdediging

 

Overbodige tweede helft
Een mirakel leek in de tweede helft nodig om wat spanning in de match te krijgen maar dat kwam er niet. Vanhaezebrouck posteerde Hanni, en mindere mate Gerkens, wel breder om in balbezit dreigender te zijn. De weinige mogelijkheden die de bezoekers hadden in een 3v3 situatie benutte het echter onvoldoende. Foute keuzes aan de bal zorgden voor frustratie in het bezoekende kamp. Het duurde dan ook niet lang vooraleer de 3-0 tegen de touwen hing na een knappe loopactie en aanname van Diaby die foutief wordt afgestopt, penalty omgezet door Vormer.

Een overbodige laatste halfuur dus met een zegetocht en vaak langdurig balbezit voor de thuisploeg, een lijdensweg voor de bezoekers. De inbreng van Onyekuru en Bruno kwam te laat om voor verandering te zorgen. Vossen en een uitstekende Vanaken legden de forfaitcijfers vast, een pandoering voor Anderlecht dat op hoop leefde na de komst van Vanhaezebrouck.

Een gelijkopgaande match werd in 2’ voor rust beslist met evenveel goals. De misser van Hanni had de match uiteraard een andere wending kunnen geven. Club rechtvaardigde de voorsprong echter helemaal in een dominante tweede helft. Ivan Leko vond in de 3-5-2 dé formule om zijn aanvallers en middenvelders volledig tot hun recht te laten komen, dé sleutel want waarschijnlijk het meest kwalitatieve middenveld & aanval uit de Pro League. Vanhaezebrouck daarentegen bewijst op zijn beurt dat uitstekende coaches het verschil niet alleen kunnen maken. Een actieve wintermercato lijkt een must aan het Astridpark wil het de titelstrijd nieuw leven inblazen.

Meer Belgisch voetbal

Buitenlands voetbal