Met acht punten voorsprong reisde een dit seizoen bij wijlen imponerend City af naar stadsgenoot en nummer twee in de stand United. Een Manchester derby, een rechtstreeks gevecht om de titel én een clash tussen twee van de grootste coaches ter wereld: Mourinho vs Guardiola!

Startopstelling van beide teams. City zonder echte spits

United moest het zonder de geschorste Pogba doen na zijn rode kaart vorige week in Arsenal. Ook Carrick, Fellaini en Bailly ontbraken. Mourinho gooide zijn 5-3-2 van de voorbije weken in de prullenmand en verving deze door de 4-2-3-1 van eerder dit seizoen met volgende namen: De Gea, Valencia, Smalling, Rojo, Young, Matic, Herrera, Lingard, Martial, Rashford en Lukaku.

City miste enkel verdedigers Stones en Mendy. Ook geen 3-5-2 voor Guardiola, wel opnieuw een 4-3-3 met Delph noodgedwongen als linksback. De basiself van The Citizens: Ederson, Walker, Kompany, Otamendi, Delph, Fernandinho, De Bruyne, Silva, Sterling, Sané en Jesus.

Geen strijd om balbezit
Het mag geen wonder heten dat City van bij de start het balbezit opeiste, ook buitenshuis. De troepen van Guardiola pronken dit seizoen met een gemiddelde van maar liefst 66% balbezit in de Premier League en zijn ook daarmee uiteraard de fiere leider. Thuismatch of niet United daarentegen had aan dat balbezit weinig boodschap en zakte van bij de start in tot rond de middenlijn om daar een stevig blok neer te zetten. In datzelfde ‘balbezitklassement’ heeft United overigens gemiddeld 51,7% van de tijd de bal, goed voor een 7^e plaats achter onder meer Watford en Southampton.

Het strijdplan van Mourinho en uiteraard de reactie van Guardiola daarop bepaalde eigenlijk de hele wedstrijd. De Catalaanse coach herintroduceerde daarom ‘de valse 9’ om zo het balbezit en uiteindelijk ook de match te winnen.

De defensieve structuur van Man United zag er als volgt uit: nummer 10 Lingard speelde in steun van Lukaku en was samen met de Belg verantwoordelijk voor het afschermen van het centrale verdedigersduo Kompany-Otamendi met Fernandinho net voor hen. Meestal startten beiden naast elkaar en wanneer één van hen druk vooruit ging zetten, nam de andere meer de positie van nummer 10 over. Achter het duo vormde zich een rode lijn van vier spelers die gevormd werd door de inzakkende flankaanvallers Martial en Rashford met Herrera en Matic in het centrum. Vooral de positie van die laatste twee bepaalde in grote lijnen het wedstrijdverloop.

Sterling als valse 9

Al van bij het begin was duidelijk dat beiden een soort ‘mandekkersfunctie’ hadden gekregen op de aanvallende middenvelders van City. In eerste instantie achtervolgde Matic De Bruyne als die zich hoog aanspeelbaar maakte in de halfspace, Herrera deed hetzelfde bij Silva. Wanneer de Spanjaard eens vijftien meter hoger ging staan, bijna in buitenspelpositie zonder dat hij de bal kon krijgen, achtervolgde Herrera hem zelfs tot daar. Vanwege het overtal achterin kreeg City natuurlijk veel tijd om ruimte te maken voor ploegmakkers en zo United in de problemen te brengen. Ederson, Fernandinho, Kompany en Otamendi speelden de bal rustig rond tegen Lingard en Lukaku terwijl de rest van de ploeg zich klaarmaakte om op het juiste moment aanspeelbaar te worden voor een voorwaartse pass.

Geen diepe spits voor City. Door de positie van Matic (hier op Silva gericht) en Herrera (hier op De Bruyne gericht) dus heel veel ruimte voor Sterling om helemaal vrij in de bal te komen

Als antwoord op de mandekking op het middenveld posteerden De Bruyne en Silva zich in de beginfase vooral in hun respectievelijke ‘halfspaces’, omdat zij gevolgd werden door Matic en Herrera kwam er daardoor constant een zee aan ruimte tussen de centrale verdedigers en aanvallers van de thuisploeg (blauwe ruimte). Deze werd vooral ingevuld door Sterling die als valse spits fungeerde en constant de bal centraal kon opvragen. Man City had dus zowel in de verdediging als op het middenveld constant een overtalsituatie waardoor het amper de bal verloor, Man Utd kreeg geen poot aan de grond. The Citizens hadden na 20’ spelen 76% balbezit op het veld van de aartsvijand. Tot erg grote kansen leidde dat echter niet.

Balbezit zonder diepgang

De positie van de 2 flankaanvallers, Jesus en Sané, was erg breed om de verdedigende lijn van United uit te rekken in de breedte. Het was ongetwijfeld het doel van Guardiola om van daaruit lopende mensen te creeëren in de rug van de verdedigers maar dat lukte amper of niet. Van zodra Sterling tussen de linies kon opendraaien, probeerde Sané wél een tweetal keer de loopactie te maken maar deze werd op het foute moment ingezet of de dieptepass was van onvoldoende hoge kwaliteit om tot gevaar te komen. Op links maakte Jesus deze loopactie eigenlijk nooit, bizar gezien het feit dat hij normaal als diepe spits speelt. Het gebrek aan loopacties van Jesus en Sterling was één reden voor de weinige kansen, de beperkte kwaliteit tussen de linies (Sterling leed iets te veel balverlies of speelde te vaak achteruit) een andere.

Bovendien leidde de positionele structuur van The Citizens er ook voor dat er weinig andere spelers bereikbaar waren. De Bruyne en Silva werden in eerste instantie gedekt door Matic en Herrera waardoor zij zich moeilijk aanspeelbaar konden maken, al moet gezegd worden dat zij ook amper voor diepte zorgden op momenten dat Sterling wél voorwaarts kon opendraaien. Door de erg brede startpositie van de flankaanvallers was er bovendien ook weinig ruimte voor Walker en Delph om buitenom te gaan. Een dubbel probleem dus: te weinig centrale aanspeelbaarheid in de diepte en daardoor ook weinig mogelijkheden op de flank. Walker en Delph waren uiteraard ook op hun hoede op de tegenaanval en schakelden zich weinig in de aanval in. Al bovenstaande factoren zorgden voor heel wat babezit voor The Sky Blues maar tegelijk ook voor weinig uitgespeelde kansen.

Rotatie met Silva en Sterling in de halfspaces, De Bruyne niet als valse spits maar komt wel te laag de bal ophalen waardoor aanspeelmogelijkheden voorin ontbreken

Dat alles zorgde mogelijk voor wat onrust bij De Bruyne waardoor die ook nog vaak de bal onnodig achterin kwam ophalen. Daardoor creëerde hij een 4v2 overtal (KDB, Fernandinho, Kompany en Otamedi tegen Lingard en Lukaku) maar ontbrak er voor de bal nog een extra aanspeelpunt.

Lange Bal
De thuisploeg deed in balbezit dan weer de naam van deze blog alle eer aan: lange bal. Zowat iedere pass van De Gea ging meteen richting Lukaku, een bewuste tactiek die Mourinho ook al (toen wel met succes) toepaste in de Europa League finale tegen Ajax vorig seizoen. De Portugese coach vreesde toen, net als nu, enerzijds de hoge pressing van de tegenstander in combinatie met het eerder beperkte voetballend vermogen van zijn verdedigend compartiment (Rojo en Smalling) waardoor de strijd om de tweede bal uitgroeide tot een bewuste strategie. In die match eind vorig seizoen trapte zijn elftal maar liefst 60 (!) lange ballen op 90’ tijd. Vandaag deed het net iets ‘minder goed’ met slechts 57 stuks. En dat op amper 28 minuten balbezit, een gemiddelde dus van 2 lange ballen per minuut.

Daarbij was Lukaku’s uiteraard enorm belangrijk. United plooide vaak noodgedwongen helemaal terug met onze Belg als enig aanspeelpunt voorin, steeds in ondertal tegen de City-verdedigers. Telkens als de lange bal naar hem goed werd gespeeld én hij kon die ook bijhouden (slechts 4/12 luchtduels gewonnen), kon Mourinho deel 2 van zijn plan in werking zien treden: lopende mensen in de counteraanval. Met Martial & Rashford op de flanken en Lingard in steun van Lukaku koos hij bewust voor vier snelle mensen. De passes richting de targetman waren echter vaak niet precies genoeg en de Belg had ook duidelijk zijn dagje niet waardoor United amper tot goede counters kwam.

Counters voorkomen

Het moet ook gezegd worden dat Man City deze counters er perfect uithaalde, die opdracht was naar eigen zeggen Guardiola zijn grootste uitdaging als coach in de Bundesliga een paar jaar geleden. Gezien het lage blok van United, posteerde Guardiola zijn backs vaak erg hoog, zonder dat ze veel bijbrachten aan de bal, en naar binnen om zo de ruimte voldoende klein te maken én meteen druk te kunnen geven op de bal op het moment dat deze werd verloren. Voorin stond Lukaku dan alleen tegen Kompany en Otamendi die ook nog geruggesteund werden door een hoog meespelende doelman Ederson.

City houdt in de aanval al rekening met balverlies. De afstanden tot de gevaarlijkste Man U spelers voor de tegenaanval (Martial, Rashford en Lingard) worden al heel klein gehouden om meteen druk op de bal te kunnen geven. Voorin staat Lukaku in ondertal tegen 2 centrale verdedigers

In deze omstandigheden was het dan ook geen verrassing dat spelhervattingen en individuele foutjes aan de basis zouden liggen van eventuele goals en zo bleek ook. Eerst scoort Silva op hoekschop nadat hij de bal gelukkig meekrijgt van Lukaku. Een paar minuten later brengen The Red Devils de stand in evenwicht: een lange bal van Rojo wordt slecht verwerkt door gelegenheidsback Delph en Rashford kan scoren.

Wissels in de tweede helft

Kompany moest er (noodgedwongen?) uit aan de rust waardoor Gundogan op het middenveld kwam en Fernandinho een rijtje zakte. Hij werd al snel een aantal keer in verlegenheid gebracht in rechtstreekse duels met Lingard en Lukaku waardoor Guardiola later Mangala voor de zekerheid in het elftal bracht.

Door de gelijkmaker net voor rust veranderde het wedstrijdplan van beide teams niet. Man United bleef inzakken, City koos voor balbezit zonder te veel risico’s te nemen in de passing en zo op counters te lopen. United probeerde wel Matic af en toe iets meer in het spel te betrekken maar haalde daar erg weinig uit. Na de 1-2, op vrije trap (uiteraard), van City en het feit dat United iets meer de bal had, kreeg Valencia wel de tijd om iets meer deel te nemen aan de aanval. Vanuit de balcirculatie creëerde de thuisploeg echter weinig of niks. Op een zeldzame korte opbouw van de ingevallen Lindelöf (voor de geblesseerde Rojo) kreeg Lukaku nog de beste kans voorgeschoteld na een knappe combinatie van de Mata en Martial, maar hij miste.

Air Zlatan
Mourinho gooide uiteindelijk Zlatan nog in de strijd in een echte 4-4-2 met nu werkelijk alle hoop gevestigd op de luchtmacht maar tot grote kansen leidde dat niet meer. City koos de laatste minuten voor steriel balbezit, centraal én aan de cornervlag, om de tijd te doden. Al speelden de bezoekers voordien nog een aantal dodelijke tegenaanvallen slecht uit om de match al eerder te beslissen.

The Citizens pakken een heel belangrijke zege en leiden nu al met 11 punten op United in de titelstrijd. Guardiola had puur tactisch gezien de beste ideeën, de uitvoering ervan was nog iets minder. De herintroductie van de valse 9 lag grotendeels aan de basis van de dominantie, het deed ons terugdenken aan de heroïsche clasico’s tussen Real Madrid en FC Barcelona. Ook toen een hevige strijd tussen Mourinho en Guardiola. Het gebrek aan kansen was uiteraard een groot werkpunt, deels door de gebrekkige beweging rond de bal, de voorzichtigheid maar zéker ook: Sterling is nu eenmaal geen Messi. Het feit dat City constant de bal had en amper op gevaarlijke counters stootte was trouwens ook wel zijn verdienste. United bracht daarentegen bitter weinig op de mat, de passiviteit stoorde ongetwijfeld menig toeschouwer in ‘The Theatre of Dreams’. De titeldroom kan alleszins al bijna de kast in met een achterstand van 11 punten.

Meer buitenlands voetbal

Belgisch voetbal