Eerder deze week schreven we nog een uitgebreid artikel met onze ‘tactische wensen’ voor de clash met Brazilië. Uiteraard is Lange Bal verheugd dat bondscoach Martinez de mogelijke problemen ook voorzag. We behielden de automatismen vanuit de 3-mansdefensie in balbezit, maar koppelden er een 4-mansdefensie aan in balverlies. Met Chadli als kameleon.
Zoals verwacht verdwenen Carrasco en Mertens uit de ploeg ten koste van Chadli en Fellaini na die hun sterke invalbeurt tegen Japan. Vertonghen bleef in de ploeg.
De flanken beter verdedigen, meer druk op de bal in het centrum, De Bruyne hoger op het veld en heel scherp counteren. Dat gaven we een aantal dagen geleden aan als belangrijkste werkpunten. Martinez had het ook allemaal gezien. Grote delen uit ons plan A en plan B werden gebruikt en eigenlijk samengesmeed tot plan C. Een analyse.
De Rode Duivels werken al twee jaar vanuit een 3-mansdefensie in balbezit en die werd dan ook behouden. In balverlies bouwde Martinez echter meer zekerheid in, hij koos voor een 4-mansdefensie in een soort 4-3-1-2.
In balbezit vormden Alderweireld, Kompany en Vertonghen de driemansdefensie met Chadli op de linkervleugel en Meunier op de rechterzijde. Witsel bleef voor de defensie, met Fellaini naast hem in een iets aanvallendere rol. Lukaku, Hazard en De Bruyne speelden hoger op het veld met meer vrijheid in een soort 3-5-2 maar hoe langer het team de bal in de ploeg had, hoe dichter het spel evolueerde naar de 3-4-3 zoals we ze kennen.

Bij langdurig balbezit: 3-4-3 met Chadli en Meunier op de buitenkant (oranje) en Hazard en KDB (rood) dichtbij Lukaku
Uiteraard was daar ruimte voor variatie. Vooral De Bruyne had een redelijke vrije rol. Zo zwierf hij af en toe uit naar de linkerflank voor een positiewissel met Chadli. Maar hij liet zich soms ook uitzakken om van daaruit de dieptepass te versturen. Het uitzakken van KDB en de diepe loopactie van Fellaini had mits een zuivere uitvoering mogelijks al een vroegere 0-1 kunnen zijn.
Wel hoge pressing
In balverlies schakelden de Duivels om naar een soort 4-3-1-2. Daarbij zakte Meunier een rijtje terug waarbij hij een ‘echte’ rechtsback werd, terwijl Vertonghen de linksbackpositie voor zijn rekening nam; Kompany & Alderweireld verdedigden het centrum. Chadli had de meest avontuurlijke invulling, hij werd van flankmiddenvelder omgetoverd tot centrale middenvelder in balverlies en nam plaats naast Witsel en Fellaini als buffer voor de defensie. Hazard en Lukaku werden de twee spitsen, met meestal Hazard op links en Lukaku op rechts. De Bruyne speelde tussen hen in als nummer 10. De inbreng van Chadli en Fellaini naast Witsel zorgde uiteraard voor de benodigde extra portie agressiviteit in het centrum.

Chadli in balverlies als centrale middenvelder, KDB als aanvallende middenvelder in een soort 4-3-1-2
In tegenstelling tot de voorbije wedstrijden, probeerden de Duivels wél om hoog druk te zetten wanneer mogelijk. In die situaties schoof De Bruyne iets hoger op en werd hij tijdelijk de spits. Als Brazilië toch slaagde in een progressieve opbouw, zakte KDB opnieuw lager in op zijn oorspronkelijke 10-positie. Geen wonder dus dat hij de meeste afstand aflegde van alle Belgen.
In die hoge pressing was het vanzelfsprekend de bedoeling de bal naar buiten te laten spelen. Zoals in onze voorbeschouwing ook al aangegeven, speelt Brazilië erg vaak de bal in van een lage back naar een flankaanvaller die in de bal komt. Vanwege de opstelling van de Belgen werd deze optie extra aantrekkelijk gemaakt en daar trapten de Seleçao ook vaak in, vooral in de eerste helft. De bal werd verschillende keren van Fagner, die dan onder druk werd gezet door Hazard, ingespeeld op de afhakende Willian die kort gedekt werd door Vertonghen. Het zorgde voor weinig dreigend combinatiespel bij de Brazilianen in de openingsfase.

België oriënteert de opbouw van Brazilië naar buiten waardoor ze opnieuw de voorspelbare ballen recht op recht langs de zijlijn spelen
Belgische counters
Toch kwamen de Goddelijke Kanaries aan een aantal kansen, onder meer op hoekschop, en had België een goede Courtois én het nodige geluk nodig om aan de openingstreffer te ontsnappen. Niet veel later zorgde een hoekschop aan de overkant voor een verlossende 0-1. Het counterspelletje kon nu echt beginnen. En dat deden de Belgen dan ook subliem, zeker in de eerste helft. Brazilië bleef steevast met drie mensen achterin en één speler daarvoor om de Belgische counters te proberen inperken.
Echter, het slimme vrijlopen van KDB zorgde voor problemen bij Brazilië. In onderstaand voorbeeld zijn beide backs hoger opgeschoven en moet Fernandinho dus achteraan bijspringen. KDB staat helemaal vrij om de counteraanval in te leiden die uiteindelijk strandt bij een dribbel van Lukaku.
Het tweede doelpunt, na een hoekschop van de Brazilianen, is opnieuw een uitstekend voorbeeld van een goed uitgespeelde counteraanval. Lukaku, balvast en versnellend, speelt op het juiste moment KDB in die afwerkt. Het lijdt geen twijfel dat Casemiro de Belgische spits niet zo makkelijk had laten passeren als Fernandinho maar dat maakt onze rekening uiteraard niet.
Al snel werd duidelijk dat de Brazilianen maar één optie hadden tegen deze strategie van de Rode Duivels. Snelle flankwissels om Willian & Neymar in 1v1 situaties te krijgen met de Belgische backs en tegelijk veel lopende spelers in het centrum. Het gevaar dat de Brazilianen creëerden viel bijna allemaal te noteren na een versnelling op de buitenkant met een voorzet tot gevolg. Op links vooral dankzij overlappingen van Marcelo bij Neymar. Op rechts vooral dankzij individuele acties van Willian. Door het 4-3-1-2 systeem in balverlies was het centrum van de Belgen nu echter wel voldoende bezet, ook de zone rond de zestienmeter. Brazilië werd echter dreigender…
Wissels
Aan de rust gooide Tite zijn spits Firmino in de strijd, Willian moest naar de kant, Jesus naar de buitenkant. Bizarre beslissing die al snel werd bijgestuurd door Douglas Costa in de plaats van Jesus te brengen. Costa tegen Vertonghen: al snel werd duidelijk dat daar de slag kon verloren worden van zodra Chadli aan het eind van zijn Latijn zou zitten. Voor het overige veranderde er niet veel: Neymar speelde wel vaker aan de binnenkant, soms als tweede spits, waardoor er meer ruimte kwam voor Marcelo. Fagner bleef steeds achterin. Brazilië schakelde zo om naar iets wat tussen een 3-5-2 en 4-3-3 in lag.
Belangrijkste ‘wijziging’ echter was het feit dat Miranda zo goed als ieder rechtstreeks duel won met Lukaku in de omschakeling. Daardoor werden de Belgische counters sneller geneutraliseerd en werd Brazilië veel dominanter na de pauze.
Door het balbezit van de Brazilianen en de flankwissels werd Costa vaker in 1v1 situaties gebracht tegen Vertonghen. Aangezien Chadli’s krachten uitgeput waren, kon hij niet altijd de nodige steun meer verlenen aan zijn ploegmaat waardoor die erg kwetsbaar werd. Het enige voordeel was nog dat Costa, linkervoet, vaak naar binnen dribbelde en daardoor toch nog tegen een middenvelder aanliep. Een Willian in vorm, rechtervoet, had het Belgische feestje daar zeker kunnen verknallen. Dembele voor Chadli had een snelle en logische wissel geweest, een omzetting naar 4-4-1-1 met dubbele flanken een andere mogelijkheid.
De aansluitingstreffer was dan ook geen verrassing. Zoals reeds meegegeven: gevaarlijke buitenspelers enerzijds en veel lopende spelers in het centrum anderzijds konden de Duivels pijn doen en zo geschiedde. Vertonghen probeerde vaak te anticiperen op de breedstaande Costa om die niet te veel op snelheid laten komen, maar dat betekent uiteraard consequenties in het centrum. Renato Augusto kan vrij inlopen tussen Vertonghen, de vermoeide Chadli en Kompany om binnen te koppen.
België speelde met vuur en rond de 80e minuut greep de bondscoach dan toch in. Geen dubbele flank, maar wel extra dekking achterin. Vermaelen erin en een switch naar een soort 5-3-1-1 met Hazard achter diepe spits Lukaku en KDB mee op het middenveld. Niet veel later bracht Martinez verrassend genoeg nog Tielemans als extra middenvelder en niet de balvaste recuperator Dembele. Het werd iets tussen hangen en wurgen in. Tielemans werd in het slot nog te makkelijk voorbijgedribbeld door Costa maar het daaropvolgende schot werd gelukkig uitstekend gepareerd door Courtois. De Belgen konden tevens rekenen op een sublieme Hazard om de wedstrijd dood te maken in de slotfase.
Martinez had vooraf een uitstekend plan uitgedokterd: 3-mansdefensie in balbezit & 4-mansdefensie in balverlies. De spelers voerden de taken heel goed uit maar de balvastheid voorin verdween waardoor de Belgen net voor/na rust ferm onder druk kwamen. Sneller ingrijpen had gekund maar uiteraard alle credits naar de spelers en staff voor deze prima prestatie. Puur op basis van de kansen verdiende Brazilië uiteraard meer (xG Brazilië 2,45 vs xG België 0,45, lees hier alles over xG) maar een beetje geluk is altijd nodig om te stunten. Zelfs met het best uitgedokterde plan geef je tegen een topteam als de Brazilianen namelijk nog wat kansen weg.
Schitterende prestatie van de Belgen, dinsdag wacht Frankrijk dat misschien de meest klinische ploeg is op dit WK. Go Belgium!