Wat al twee jaar in de lucht hing, viel er deze week niet onverwacht uit: de Spaanse Armada die ten onder gaat. “Het einde van een generatie”, “Verjonging gevraagd”, lieten verschillende media al optekenen. Maar meer nog dan verjongen, moet Spanje vooral zijn spelstijl moderniseren.
Bart Plasschaert

Rinus Michels, Johan Cruyff, Pep Guardiola. Dat zijn de grondleggers van de spelstijl waaraan Spanje halsstarrig aan vasthield: tiki-taka. Gebaseerd op een snelle balcirculatie, dominant zijn en het creëren van doelrijke kansen. De laatste twee jaar verwaterde dat. Het tiki-taka van Spanje en Barcelona brokkelde af tot een moderne vorm van catenaccio. Namelijk balbezit om de tegenstander niet te laten scoren, zelf de nul te houden.

Het EK 2012 was een eerste teken aan de wand van de Spaanse dominantie. Gewenning, gestilde honger, afgebotte snelheid? Wat de oorzaak precies was, weten we niet maar het was al duidelijk dat de ondergang van de Spaanse nationale ploeg was ingezet ook al werden ze Europees kampioen. Het slikte slechts 1 tegendoelpunt op 6  wedstrijden, maar de diepgang verdween (op de finale tegen Italië na) uit het Spaanse spel.

Spanje beschikt nog steeds over voetballers met een geweldige techniek, maar zonder diepgang, geen doelpunten. Zowel Nederlands als Chili konden deze week ongestraft hoog druk zetten. Niemand die het jaren geleden aandurfde, maar het werd de achilleshiel van La Furia Roja. De belangrijke reden is de overvloed aan spelers dat in de bal komt. Zo maken ze het veld dus eigenlijk klein. Wie in balbezit komt, moet het veld natuurlijk groot maken om de passafstanden voor de tegenstander groot te maken. Wie in balbezit dicht bij elkaar speelt, vraagt namelijk om veel druk en agressieve duels. Naast het klein maken van het veld, stelde Spanje ook amper dieplopende spelers op. Met het gekende gevolg: balbezit op eigen helft, passjes achteruit, veel balverlies als er eens een risicopass gespeeld wordt, en tot slot genadeloos worden afgestraft op de counter.

Die zwakte (in mindere mate ook bij Barcelona aanwezig) werd dit seizoen al blootgelegd door Atlético Madrid & Real Marid. Beide ploegen staan symbool voor het moderne voetbal: georganiseerd druk zetten, snel en efficiënt aan de goal van de tegenstander komen aangevuld met veel technische bagage en een portie agressiviteit. Dat zijn ook de succesrecepten voor de komende seizoenen en de WK-winnaar zal deze ingrediënten ongetwijfeld in zijn rangen hebben.

Spanje hoeft niet te wanhopen. De jeugdopleiding besteedt al veel aandacht aan techniek en hoog, georganiseerd druk zetten. Alleen moet natuurlijk het concept ‘diepgang en snel omschakelen’ daaraan worden toegevoegd. Van zodra de vernedering is weggespoeld moet een geleidelijke verjonging, waarbij spelers als Xavi & Xabi Alonso een ondersteunende rol spelen, de prioriteit worden in Spanje. Ook een nieuwe bondscoach zou hierbij helpen: het type Bielsa, Guardiola, Pellegrini. Eén ding is zeker: de huidige generatie die wordt afgeschreven, zien we nog terug. Ze zullen een cruciale rol spelen in de vernieuwing van het elftal en wie weet wordt één van hen binnenkort coach op het hoogste niveau. En omdat ze ons zo veel mooie momenten bezorgden:

Bedankt Spanje!